Wielcy matematycy

... i ich dokonania

Starożytna Grecja

Pitagoras (ok. 572 - ok. 487 p.n.e.) - jako pierwszy głosił pogląd, że otaczający nas świat daje się zrozumieć za pomocą matematyki i próbował tak go opisać.

Najważniejsze osiągnięcia Pitagorasa i jego szkoły:

• wprowadzenie pojęcia podobieństwa figur oraz idei przeprowadzania systematycznych dowodów w geometrii;
• dowód twierdzenia nazwanego później twierdzeniem Pitagorasa (specyfika trójkata o bokach 3, 4, 5 znana była wcześniej ale to pitagorejczycy udowodnili regułę pozwalającą wyznaczać inne trójkąty prostokątne);
• dowód twierdzenia, że trójkąt wpisany w okrag i oparty na jego średnicy jest prostokątny;
• odkrycie niewspółmierności boku i przekątnej kwadratu co otworzyło drogę do zdefiniowania liczb niewymiernych;
• dowód, że suma kątów trójkąta równa jest dwóm kątom prostym;
• wprowadzenie średniej arytmetycznej,
• konstrukcje wielościanów foremnych i odkrycie dwunastościanu foremnego,
• odkrycie, że harmoniczne interwały w muzyce, można przedstawić za pomocą prostych stosunków liczbowych.

 Źródła: Charles V. Doren "Historia wiedzy" oraz Wikipedia.

Pitagoras był jońskim (greckim) matematykiem i filozofem. Podróżował po Bliskim Wschodzie, po czym około roku 532 przed Chrystusem osiadł w południowej Italii, by uciec przed tyranem sprawującym władzę na jego ojczystej wyspie Samos. znany jest przede wszystkim dzięki twierdzeniu, które nazwano jego imieniem. żył w tych samych czasach co Budda, Lao Tse i Konfucjusz. W swojej akademii w Krotonie założył wspólnotę pitagorejczyków – bractwo religijno – filozoficzne, które wpłynęło na późniejsze dzieła Platona i Arystotelesa i wniosło znaczy wkład w rozwój zachodniej filozofii. pitagoras i jego następcy twierdzili, że każdy byt ma związek z matematyką i wszystko da się przewidzieć i przekazać w rytmicznych wzorach lub cyklach. Pitagorejczycy byli tajną wspólnotą, której członkowie dzielili się wiedzą, tak więc indywidualnych osiągnięć nie da się dzisiaj zbyt precyzyjnie określić. zachwycali się wzorami i właściwościami liczb oraz ciągów i wierzyli, że liczby kryją się w sercu wszystkiego. Mieli także osobliwe przekonania na temat fasoli – i nie spożywali jej. Pitagoras prawdopodobnie zginął, ponieważ nie chciał pobiec przez pole fasoli, gdy gonił go rozwścieczony tłum.

Euklides (ok. 365-300 p.n.e.)

Euklides był greckim matematykiem zamieszkałym w egipskiej Aleksandrii. Najprawdopodobniej za panowania Ptolemeusza I (323-283 p.n.e.). Podejrzewa się, że wykształcił się w Akademii Platońskiej (jak większość uczonych w tamtych czasach). Często bywa nazywany ojcem geometrii. Jego najbardziej znane dzieło pt. „Elementy” jest najlepszym podręcznikiem w historii matematyki, z którego korzystano przez ponad 2000 lat. Żadna inna książka oprócz Biblii nie została tak szeroko przetłumaczona i nie została puszczona w obieg. Jest to składający się z 13 ksiąg zbiór postulatów, które tworzą podstawy geometrii i udowadniają instrumentalny rozwój logiki oraz nowoczesnej nauki. Pisał on również prace na temat perspektywy, krzywych stożkowych oraz geometrii sferycznej. Euklides tworzył najpewniej na rolkach papirusów, które szybko ulegają zniszczeniu, więc jego dzieło przetrwało do naszych czasów wyłącznie w postaci kopii. Najstarszą zachowaną wersją „Elementów” Euklidesa jest bizantyjski manuskrypt napisany w roku 888 naszej ery - a więc w czasach bliższych nam niż samemu autorowi. Wskutek tego nie mamy całkowitej pewności, że to co posiadamy jest tekstem samego Euklidesa, a nie na przykład dziełem ulepszonym bądź zmieniony przez późniejszych uczonych.

René Descartes (1596 -1650)

Kartezjusz urodził się w Tourraine we Francji. Jego matka umarła, kiedy skończył pierwszy rok życia. Ojciec ożenił się ponownie i wyjechał, pozostawiając maleńkie dziecko pod opieką krewnych. Kartezjusz kształcił się w prawie, uzyskał tytuł w roku 1616 i wyruszył w podróż. W 1619 roku, gdy przebywał w Czechach, opracował swoją geometrię analityczną. Kartezjusz podzielał pewne poglądy i praktyki misteryjnej grupy różokrzyżowców. Podobnie jak wielu wyznawców tej nauki, dużo podróżował, zawsze mieszkał sam i praktykował medycynę nie pobierając opłat, odrzucał jednak ich przekonania mistyczne. W swoich pracach naukowych i filozoficznych propagował tolerancję religijną i posługiwanie się rozumem. Kartezjusz jest uważany za ojca współczesnej filozofii, gdyż w swojej „Rozprawie o metodzie” postulował, by wiedzę nabywać przez rozumowanie. Uważał że poznanie zmysłowe nie może być niezawodnym przewodnikiem po otaczającym nas świecie, nie można na nim polegać w poszukiwaniu prawdy. Jego słynna sentencja „Myślę, więc jestem” jest ilustracją jednej z nielicznych rzeczy, na których możemy polegać - istnienia myślącego rozumu, Boga oraz świata materialnego. Zajmował się on również zagadnieniem dychotomii ciała i umysłu. Był w pełni przekonany o istnieniu wolnej woli, podzielał pogląd przeciwników kalwinizmu, którzy uważali, że zbawienie można osiągnąć poprzez działanie wolnej woli i nie jest ono uzależnione wyłącznie od Bożej łaski. Kartezjusz przez całe życie był chorowity; kiedy szwedzka królowa Krystyna zaprosiła go na swój dwór, by pobierać lekcje filozofii i zażądała, by wstawał codziennie o piątej rano, szybko poddał się skandynawskiej zimie i zmarł.

Źródła:
http://www.matematycy.interklasa.pl/biografie/matematyk.php?str=euklides
„Fascynująca Matematyka” Anne Rooney, wydawnictwo Bellona

Weronika Krysiak 1A